Nhìn lại năm 2018 của giới công nghệ: Có bứt phá và cũng có những cú ngã đau đớn

Vậy là cũng chỉ còn vài ngày nữa là bước sang năm 2019. Trước thời khắc thiêng liêng này, chúng ta hãy cùng ngồi với nhau để cùng nhìn lại thế giới công nghệ đầy biến động trong năm 2018 vừa qua. 

1. Cuộc đua nghìn tỷ và những cú ngã đau đớn

Nếu ai đó còn nghi ngờ quyền lực tuyệt đối của các công ty công nghệ trên nền kinh tế Mỹ cũng như nền kinh tế toàn cầu thì sự kiện ngày 2/8/2018 sẽ khiến họ phải suy nghĩ lại. Sau báo cáo tài chính đặc biệt thành công cho quý 2, Apple đã chính thức trở thành công ty đầu tiên chạm mốc nghìn tỷ đô. Trước đó, bất chấp mức giá đắt đỏ, bất chấp sự kiện IPhone mới đã đến gần – và bất chấp cả sức công phá mạnh mẽ từ những mẫu Android đầu bảng 2018, chiếc iPhone X vẫn đủ sức hấp dẫn để giữ vững ngôi vị smartphone bán chạy nhất thế giới.

Kỳ vọng to lớn này đưa Apple tiếp tục cán mốc 1,1 tỷ USD chỉ 1 tháng sau đó. Và trong cùng một ngày Apple vươn lên đỉnh cao mới, Amazon – đế chế thương mại điện tử của tỷ phú Jeff Bezos, cũng trở thành gã khổng lồ công nghệ thứ hai đạt đến cột mốc nghìn tỷ. Như thế, trong 1 tháng, nước Mỹ đã có tới 2 gã khổng lồ nghìn tỷ đầu tiên và cả 2 đều đến từ khối công nghệ.

Nhưng bay cao thì ngã cũng đau. Tháng 10, “đánh hơi” được các dấu hiệu ngừng tăng trưởng đã đến gần, các nhà đầu tư bỗng dưng bán tháo cổ phiếu công nghệ. Nỗi lo sợ của họ trở thành hiện thực khi tất cả các công ty lớn trong nhóm FAANG (Facebook, Apple, Amazon, Netflix và Google) đều công bố kết quả dưới mức mong đợi cho quý 3. Tính đến ngày 20/11, 5 ông lớn này đã mất tổng cộng 1 nghìn tỷ đô so với mức trị giá thị trường cao nhất trong vòng 52 tuần đổ lại.

2. Microsoft:  "Tấm ngẩm tầm ngầm mà đá chết voi" 

Con số nghìn tỷ “bay hơi” có một ý nghĩa đặc biệt nghiêm trọng với các nhà đầu tư: từ lâu, nhóm FAANG đã được coi là nhóm cổ phiếu công nghệ đáng mua nhất, hấp dẫn nhất của nước Mỹ. May mắn thay, nước Mỹ vẫn còn một gã khổng lồ không nằm trong nhóm này: Microsoft.

Như một trò đùa của số phận, khi FAANG sụt giảm thì Microsoft lại bay cao. Từ quý này sang quý khác, Microsoft lại liên tục công bố những con số trong mơ đến từ mảng dịch vụ đám mây. Kết thúc quý 3/2018, tổng doanh thu đám mây của Microsoft thậm chí còn vượt mặt Amazon, kẻ đã luôn làm chủ thị trường cloud trong suốt một thập kỷ qua. Kết quả là đến cuối tháng 10, khi Amazon mất tới 250 tỷ USD trị giá, Microsoft cũng vượt mốc 850 USD và thế chỗ công ty của Jeff Bezos ở vị trí số 2 thế giới.

Một tháng sau, ngày 28/11, Microsoft hoàn tất cuộc phục hận của mình với một đối thủ truyền kiếp khác. Kết thúc phiên giao dịch, Microsoft đạt 851 tỷ USD còn Apple chỉ còn lại vỏn vẹn 847 tỷ USD. Dẫu rằng cuộc đấu của 2 gã khổng lồ này vẫn đang diễn ra một cách gay gắt, sự kiện lật đổ của tháng 11 đã đem đến một thông điệp quan trọng: Microsoft đã thực sự trở lại thành một thế lực thống trị.

3. Dù ghét hay yêu thì 2018 chính là thời đại là của smartphone "Tai Thỏ"  

May mắn cho Apple là trước khi khi khép lại năm 2018 bằng 3 mẫu iPhone không mấy ấn tượng, Apple đã có một năm quá thành công với iPhone X. Trong suốt những quý lên kệ, chiếc iPhone này đã luôn giữ vững vị trí bán chạy số 1 thế giới, giữ cho giá bán trung bình iPhone luôn ở trên mức 700 USD và đảm bảo vị thế thống trị tuyệt đối của Apple trong phân khúc cao cấp.

Sức ảnh hưởng của Apple lên thế giới smartphone vì thế lại càng được thể hiện rõ rệt hơn bao giờ hết. Ngoại trừ Samsung và Sony, gần như bất kỳ một nhà sản xuất Android nào khác cũng đều ra mắt smartphone có màn hình “tai thỏ”. Một thiết kế không hoàn hảo, bị Apple ra mắt chỉ vì không thể tìm ra giải pháp cho cụm camera trước, bỗng dưng đã trở thành biểu tượng của năm 2018.

May mắn là iPhone X không chỉ hướng cả thế giới lên tai thỏ. Khi Apple nỗ lực đẩy mạnh AI trên iPhone X, các nhà sản xuất Android Trung Quốc cũng nỗ lực đáp trả bằng một số tính năng AI đơn giản như nhận diện cảnh vật hoặc tối ưu hiệu năng bằng thuật toán máy học. Ở vị thế là thương hiệu số 1 thế giới, Samsung cũng mang đến đóng góp riêng cho trào lưu AI: Galaxy Note9 có khả năng nhận diện khung hình bị ngược sáng, nhận diện ảnh có người chớp mắt hay thậm chí là nhận diện... lens đang bị bám bẩn.

Dù vậy, ngôi vương của lĩnh vực AI trên smartphone vẫn tiếp tục thuộc về kẻ dẫn đầu của năm ngoái. Khi iPhone XR  vừa mới học được cách chụp bokeh trên camera đơn của Pixel 2, Google đã kịp vén màn Pixel 3 với khả năng zoom số như... zoom quang học.

4. Điểm A+ cho "Điện thoại Trung Quốc" 

2018 có thể coi là năm của smartphone tai thỏ, nhưng thật đáng ngạc nhiên, trong một năm ngập tràn sự copy, smartphone Trung Quốc lại đang cho thấy những nỗ lực đầu tiên để thoát ra khỏi cái bóng của Apple.

Đầu tiên và đáng chú ý nhất trong số đó có lẽ là Vivo Apex. Từng là một hãng smartphone mù quáng chạy theo thiết kế nhà Táo, Vivo năm nay đã gây sốc khi vượt mặt cả Apple để tạo ra chiếc smartphone “toàn màn hình” đầu tiên bằng cách giấu camera dưới một cơ chế thò thụt. Bắt nguồn từ sản phẩm mẫu này, Vivo/OPPO vén màn 2 sản phẩm đầu bảng là Vivo NEX và Oppo, hoàn thiện ý tưởng camera cơ học và đồng thời đánh thẳng vào phân khúc giá cao cấp vốn do Apple và Samsung ngự trị từ lâu. Đến tháng 12 vừa qua, Vivo còn vén màn thêm cả một sản phẩm mẫu với 2 màn hình, cho thấy quyết tâm xây dựng lại tên tuổi với những nét riêng mà Apple có lẽ sẽ không bao giờ có được.

Xiaomi không đứng ngoài cuộc. Cho dù Mi 8 vẫn là một bản sao iPhone đúng nghĩa, Xiaomi cũng đã bộc lộ những tham vọng tầm cao đầu tiên khi vén màn Mi 8 EE với lớp vỏ “giả linh kiện” đặc biệt. Đến cuối năm, Xiaomi vén màn thêm Mix 3 nắp trượt và Black Shark 2 dành cho game thủ. Tất cả những sản phẩm đáng thèm muốn nhất của Xiaomi đều khởi điểm ở mốc 500 USD tại quê nhà Trung Quốc, cho thấy Hạt Gạo Nhỏ đã sẵn sàng vươn lên những mức giá lớn để cạnh tranh trực diện với Apple và Samsung.

Nhưng ấn tượng hơn cả sẽ là Huawei. Kết thúc quý 2, gã khổng lồ Trung Quốc bán được 54 triệu smartphone, cao hơn đáng kể so với 41 triệu iPhone bán ra cùng kỳ. Với thành tựu này, Huawei đã chiếm vị trí số 2 thế giới khỏi tay Apple, một thành tựu mà gã khổng lồ Trung Quốc có lẽ sẽ giữ vững đến hết năm 2018.

5. AI đã bùng nổ trong năm 2018 và chắc chắn viết tiếp lịch sử cho năm 2019

Năm 2018 quả thật đã chứng kiến AI bùng nổ trên smartphone, nhưng đáng tiếc rằng trong những lĩnh vực khác, trí tuệ nhân tạo lại đang gặp phải rất nhiều tranh cãi gay gắt. Ngày 18/3, xe tự lái của Uber đâm chết người qua đường. Ngày 23/3, một chiếc Tesla gặp nạn khi đang hoạt động ở chế độ Autopilot khiến cho tài xế thiệt mạng. Như vậy, chỉ trong vòng 1 tuần, đã có tới 2 người thiệt mạng trong những vụ tai nạn có dính dáng đến AI trên xe hơi.

Đến tháng 7, một tài liệu bị rò rỉ từ nội bộ IBM cho thấy “niềm tự hào” Watson thường xuyên đưa ra các gợi ý điều trị ung thư “không an toàn và sai lệch”. Cuối tháng đó, Amazon bị một phen bẽ mặt khi dịch vụ nhận diện khuôn mặt của hãng này nhận diện 28 Thượng Nghị Sĩ thành... tội phạm. Trong suốt cả năm, tranh cãi nổ ra liên tiếp giữa các công ty lớn như Google, Microsoft, Amazon và chính nhân viên của họ về vấn đề triển khai AI cho các tổ chức quân sự/quốc phòng.